Ngày còn rất bé, tôi có căn nhà lá nhỏ sống bên cạnh bà giữa cánh đồng. Tuy nó được cất lên một cách tạm bợ được bao bọc bởi những tàu lá dừa nước ven sông bà đem về chầm cho chắn chắn hơn nhưng nó chứa rất nhiều niềm vui và giấc mơ của tôi. Mỗi năm đến mùa mưa, hầu như ít đêm nào ngủ được thật ngon. Gần chỗ nằm là lỗ thủng, cứ mưa xuống thì hai bà cháu phải lấy thau nồi để hứng chỗ dột, nền nhà bằng đất do nội tôi tự tay bưng từ ruộng lên đắp cho bằng phẳng nên nếu ướt sẽ nhão nhòe, trơn trợt theo thời gian để lại nhiều lỏm chỏm chỗ cao chỗ thấp và trên giường đôi khi mưa lớn cũng làm ướt và thế là có đêm cả hai bà cháu không thể ngủ được có khi canh hứng nước, có khi bị ướt không còn chỗ ngủ. Vào ngày này, như một điều đẹp đẽ dành tặng cho tôi, rau càng cua, cải trời và nấm rơm mọc xung quanh nhà rất nhiều, tôi chỉ cần đi câu ít cá là có ngay bữa kho quẹt thật ngon lành chấm với rau sống tươi xanh. Tôi không thích rau nhưng được nội bày mà sau này tôi luôn thích nấu canh, ăn rau từ ngôi vườn nhỏ của tôi. Tôi lớn lên từ vị của những món ăn dân dã mà nội nấu và không nhiều lựa chọn nhưng tôi không bao giờ quên mùi vị ngọt ngào ấy...
Tôi đi qua năm tháng trong ngôi nhà lá mà thỉnh thoảng chỗ nào hư, nát thì bà lấy lá chầm lại hoặc lấy bao bố che bớt đi. Bà cầm chiếc quạt làm từ mo cau đưa tôi vào giấc mộng với bao câu chuyện cổ tích, ca dao và hát ru thật dịu êm. Và cũng ở nơi đó, có những ngày tôi lao vào lòng bà rồi cả hai bà cháu đều nức nở, cái ôm và hơi ấm ấy cứ luôn bên tôi dù cho bây giờ bà đã già yếu đi và quên rất nhiều.
Sau này vì nội tôi là thương binh cũng là vợ của liệt sĩ nên được địa phương xây cho ngôi nhà tình thương, lúc ấy nội cũng còn khá khỏe, lúc nấu cơm cho thợ xây, khi thì gánh đất. Bà luôn tất bật bất kể khi nào còn làm được. Ở nơi mới, có nhiều người hơn, nhưng tôi chưa bao giờ quên ngôi nhà xưa cũ, có tôi có bà, và chỉ có một mùa để yêu thương, chở che. Ngôi nhà mới rất chắc chắn và đẹp được tô nước sơn màu xanh lá, cũng được nội đặt rất nhiều tâm huyết và công sức mà từ nội tôi thấy rõ hơn sự kiên cường mạnh mẽ và khi va vấp, mệt mỏi thì bà trở thành niềm tin và động lực rất lớn để tôi vượt qua, bà luôn dạy tôi những điều đẹp đẽ và phải can trường. Khi tôi lớn và đi làm xa, nội vẫn mong tôi sớm quay về quê cũ, nội cho tôi một mảnh đất nhỏ ngoài đồng để cất ngôi nhà riêng của tôi. Tôi ngước nhìn nội và muốn xin vài thứ để đem theo. Đó là chiếc cối xay bột ngày nào nội dùng để làm bánh cho tôi ăn và bây giờ nằm im lìm một góc. Đó là chiếc áo bà ba của nội đã sờn cũ lâu rồi mà tôi từng rúc vào ngực bà nghe hơi ấm tràn dâng với những mơ ước của tuổi dại. Ngôi nhà tôi ở bằng lá nhỏ nhắn xung quanh có tán cây dừa thật mát, hàng ngày đón ánh bình minh và chiều chiều lại nhìn cánh chim về tổ, không có bà bên cạnh hàng ngày chia sẻ vui buồn nhưng tôi vẫn được ở đó, gần gũi bên bà mà sống lại những tháng ngày bình yên đã rất xa mà luôn sâu nặng, thân tình. Tôi muốn giữ hoài cái kỷ niệm mà tôi may mắn được nhận trong cuộc đời để biết dù thời gian có đi bao mùa, dù nơi ở có đổi thay và điều đã qua không tìm lại được nhưng vẫn luôn ở đó một yêu thương ấm áp theo đời người mà lớn lên, tròn trịa.
Theo Kiến Trúc & Đời Sống số 191